ที่มาและความสำคัญของโครงงาน
เนื่องจากคณะผู้จัดทำได้ศึกษาเรื่องของมะขาม ซึ่งมะขามก็เป็นของขึ้นชื่อของจังหวัดเพชรบูรณ์และยังเป็นของฝากอีกด้วย คณะผู้จัดทำจึงได้คิดที่จะนำมะขามมาแปรรูปและได้คิดที่จะทำ ข้าวแต๋นน้ำมะขาม เพราะได้แต่เห็นการนำมะม่วงมากวน ซึ่งการทำมะม่วงกวนก็เป็นการแปรรูปอย่างหนึ่งที่ชาวบ้านในท้องถิ่นทำกันเป็นจำนวนมาก คณะผู้จัดทำก็เลยนำมะขามมาทำเป็นน้ำแล้วกวนเพื่อทำให้เป็นน้ำราดข้าวแต๋น จึงคิดที่จะทำโครงงานช้าวแต๋นน้ำมะขาม เพื่อเป็นทางเลือกให้กับผู้บริโภค
ผู้ปกครองและชาวบ้านนำส่วนต่างๆ ของมะขามมาทำเป็นส่วนประกอบในการทำอาหารไม่ว่าจะเป็นของคาว ของหวาน หรือของใช้ต่างๆ เช่น ทำของหวานก็ทำเป็น ของคาว เช่น ใส่เป็นส่วนประกอบอาหารต่างๆ จำพวกแกง ฯลฯ มะขามแช่อิ่ม มะขามกวน มะขามคลุก มะขามแก้ว ฯลฯ ของใช่ต่างๆ เช่น นำไปทำเขียง ทำป้ายหน้าบ้าน ฯลฯ และมะขามก็ยังสามารถเก็บไว้ได้นาน ดั้งนั้นคณะผู้จัดทำจึงมีความคิดเห็นปรึกษากันว่าถ้าเรานำมะขามที่มีอยู่ในท้องถิ่น มาดัดแปลงหรือแปรรูปเป็น “ ข้าวแต๋นน้ำมะขาม ” ด้วยกรรมวิธีง่ายๆเหมือนกวนมะขาม ก็ยังทำให้เราได้ประโยชน์ในการเก็บมะขามไว้ได้นานขึ้นและเป็นทางเลือกใหม่ของผู้บริโภคได้